Жасөспірімдік кезеңдегі психологиялық дағдарыстар

Рефераттың тақырыбы: Жасөспірімдік кезеңдегі психологиялық дағдарыстар

Кіріспе

Жасөспірімдік кезең – адамның балалық шақтан ересектікке өту процесі. Бұл кезеңде физикалық, психологиялық және әлеуметтік өзгерістер қарқынды жүреді. Көптеген жасөспірімдер осы уақытта дағдарысты жағдайларды бастан кешіреді, өйткені олар өзін-өзі тану, қоғамдағы орнын табу және эмоционалдық тұрақтылықты қалыптастыру сияқты күрделі мәселелермен бетпе-бет келеді. Бұл рефератта жасөспірімдік кезеңдегі психологиялық дағдарыстардың себептері, түрлері және оларды шешу жолдары қарастырылады.

Жасөспірімдік дағдарыстың себептері

Жасөспірімдер психологиялық дағдарыстарды әртүрлі себептерге байланысты бастан кешіреді:

1. Физиологиялық өзгерістер – гормоналды өзгерістер эмоционалдық тұрақсыздыққа алып келеді.
2. Қоғамдық қысым – ата-ананың, мұғалімдердің және құрдастардың күткен талаптары жасөспірімге психологиялық жүк түсіреді.
3. Өзін-өзі тану дағдарысы – жасөспірімдер өздерінің болашақтары, қызығушылықтары мен тұлғалық ерекшеліктері туралы ойлана бастайды.
4. Қарым-қатынас мәселелері – ата-аналармен, достармен немесе мұғалімдермен қарым-қатынас қиындауы мүмкін.

Жасөспірімдік дағдарыстың түрлері

1. Эмоциялық дағдарыс – көңіл-күйдің күрт өзгеруі, депрессия немесе агрессияның күшеюі.
2. Өзін-өзі бағалау дағдарысы – жасөспірімдер өздерін тым төмен немесе керісінше, жоғары бағалауы мүмкін.
3. Кәсіби бағдар дағдарысы – болашақ мамандықты таңдау кезінде сенімсіздік пен қорқыныш сезімі пайда болады.
4. Қарым-қатынас дағдарысы – достармен және ата-анамен түсініспеушілік, жалғыздық сезімі.

Жасөспірімдік дағдарысты жеңу жолдары

1. Ата-аналар мен мұғалімдердің қолдауы – жасөспірімнің ой-пікірін тыңдап, түсіністікпен қарау маңызды.
2. Өзін-өзі тану мен дамыту – хоббилермен айналысу, спортқа, өнерге қызығу арқылы өзін табуға көмектесу.
3. Психологиялық кеңес – қажет болған жағдайда психологтың көмегіне жүгіну.
4. Достық қарым-қатынастарды нығайту – әлеуметтік ортада сенімді достар табу психологиялық тұрақтылықты сақтауға көмектеседі.
5. Стресті басқару әдістерін үйрену – медитация, спорт және шығармашылық жұмыстар психологиялық жүктемені азайтады.

Қорытынды

Жасөспірімдік кезең – әрбір адамның өміріндегі маңызды кезеңдердің бірі. Бұл уақытта кездесетін психологиялық дағдарыстар жеке тұлғаның қалыптасуына әсер етеді. Сондықтан ата-аналар, мұғалімдер және қоғам жасөспірімдерге қолдау көрсетіп, олардың өзін-өзі табуына көмектесуі керек.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Эриксон, Э. (1968). Жасөспірімдік кезең және тұлғалық даму.
2. Выготский, Л. С. (1986). Жас ерекшеліктер психологиясы.
3. Психология бойынша ғылыми мақалалар мен зерттеулер.