Реферат тақырыбы: Мәдениет және дін
Кіріспе
Мәдениет пен дін – адамзат өркениетінің маңызды құрамдас бөліктері. Дін мәдениеттің қалыптасуында үлкен рөл атқарады және халықтың дүниетанымын, салт-дәстүрлерін айқындайды. Бұл рефератта мәдениет пен діннің өзара байланысы, олардың қоғамға ықпалы қарастырылады.
Негізгі бөлім
1. Дін және мәдениеттің өзара байланысы
Дін – адам өмірінің мәнін түсіндіретін, рухани құндылықтарды қалыптастыратын жүйе. Ол қоғамдағы моральдық нормаларды бекітіп, мәдени дәстүрлердің қалыптасуына ықпал етеді. Көптеген ұлттардың мәдениеті олардың діни сенімдерімен тығыз байланысты.
Мысалы, ислам мәдениеті Қазақстанда ғасырлар бойы дамып, халқымыздың әдет-ғұрыптары мен өмір салтына әсер етті. Мұсылмандық құндылықтар отбасы институтын нығайтып, білім мен ғылымға ұмтылысты насихаттады.
2. Діннің мәдениетке тигізетін ықпалы
- Моральдық құндылықтарды қалыптастыру – дін адалдық, әділдік, мейірімділік секілді қасиеттерді дәріптейді.
- Салт-дәстүрлерге ықпалы – көптеген дәстүрлер діни сенімдерден туындаған (қазақ халқында Құрбан айт, бесікке салу, неке қию).
- Өнер мен сәулет өнерінің дамуы – діни сенімдерге негізделген сәулет өнері (мешіттер, шіркеулер), әдебиет пен музыка үлгілері (құран оқу, рухани жырлар).
- Білім мен ғылымға ықпалы – көптеген діндер білімге ұмтылуды насихаттайды. Орта ғасырларда мұсылман әлемінде медицина, математика, философия салалары дамыды.
3. Дін мен мәдениеттің қазіргі қоғамдағы рөлі
Қазіргі заманда дін мәдениеттің бір бөлігі ретінде ұлттық бірегейлікті сақтауға көмектеседі. Алайда, діннің мәдениеттен бөлінуі де байқалады, себебі кейбір қоғамдарда діннің рөлі төмендеп, зайырлы мәдениет басымдыққа ие болуда.
Ғаламдану үдерісі кейбір дәстүрлі мәдениеттер мен діни құндылықтардың өзгеруіне әсер етуде. Дегенмен, көптеген елдер өздерінің мәдени және діни мұрасын сақтауға тырысуда.
Қорытынды
Дін мәдениеттің қалыптасуында маңызды рөл атқарады және адамзаттың рухани өмірінің ажырамас бөлігі болып қала береді. Ол қоғамның моральдық-этикалық нормаларын айқындай отырып, мәдени дәстүрлер мен өнердің дамуына ықпал етеді. Сондықтан мәдениет пен дінді өзара байланысты құбылыстар ретінде қарастыру қажет.
Пайдаланылған әдебиеттер
- Әл-Фараби. «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары».
- Нұртазина Н. «Ислам және қазақ мәдениеті».
- Назарбаев Н.Ә. «Рухани жаңғыру: болашаққа бағдар».