Реферат тақырыбы: Қазақтың ұлттық киімдері және олардың мәдени мәні
Кіріспе
Қазақ халқының ұлттық киімдері – оның тарихи және мәдени ерекшеліктерін бейнелейтін құндылықтардың бірі. Әрбір ұлттық киімнің өзіндік мәні, қолданылу ерекшелігі мен символдық мағынасы бар. Бұл рефератта қазақ халқының дәстүрлі киімдері, олардың түрлері мен мәдени маңызы қарастырылады.
Негізгі бөлім
1. Қазақтың ұлттық киімдерінің ерекшеліктері
Қазақ халқының ұлттық киімдері көшпелі өмір салтына бейімделген, ыңғайлы әрі табиғи материалдардан жасалған. Негізгі ерекшеліктері:
- Киімдер табиғи жүн, былғары, мақта және жібектен тігілді.
- Ою-өрнектер киімнің әлеуметтік статусын көрсетіп, сәндік мәнге ие болды.
- Ерлер мен әйелдер киімдері әртүрлі болды, олардың өзіндік формасы мен қолдану ерекшелігі бар.
2. Ұлттық киім түрлері
- Ерлердің ұлттық киімдері:
- Шапан – кең әрі ұзын сыртқы киім, қыста жылы матадан, жазда жеңіл матадан тігілген.
- Тон – қой немесе түлкі терісінен жасалған қыстық киім.
- Бешпент – жеңіл әрі сәнді қысқа шапан.
- Қалпақ – ақ киізден жасалған бас киім.
- Тымақ – аң терісінен тігілген жылы бас киім.
- Әйелдердің ұлттық киімдері:
- Көйлек – түрлі-түсті жібек немесе мақта матадан жасалған ұзын киім.
- Камзол – ұлттық ою-өрнекпен безендірілген жеңсіз сыртқы киім.
- Сәукеле – ұзатылатын қыздардың сәнді бас киімі.
- Кимешек – тұрмысқа шыққан әйелдердің бас киімі.
- Шолпы мен сырға – әйелдердің шашына тағылатын әшекей бұйымдары.
3. Қазақ киімдерінің мәдени және әлеуметтік мәні
Қазақтың ұлттық киімдері тек тұрмыстық қажеттілік қана емес, сонымен қатар әлеуметтік жағдайды, жас ерекшелігін және отбасылық мәртебені білдіретін белгі болған.
- Бай адамдар алтын, күміс әшекейлермен безендірілген сәнді киімдер киген.
- Жас қыздар ашық түсті, сәнді киімдер кисе, жасы үлкен әйелдер қарапайым киімдерді таңдаған.
- Күйеуге шыққан әйелдер кимешек киіп, өзінің отбасылық мәртебесін көрсеткен.
4. Қазіргі заман және ұлттық киім
Бүгінгі таңда қазақтың ұлттық киімдері қайта жаңғырып, заманауи сәнге бейімделуде. Олар ұлттық мерекелерде, театр қойылымдарында, ресми іс-шараларда жиі қолданылады. Сонымен қатар, сән дизайнерлері ұлттық нақыштағы киімдерді заманауи үлгіде жасап, күнделікті тұрмысқа енгізуде.
Қорытынды
Қазақтың ұлттық киімдері – оның мәдени мұрасының ажырамас бөлігі. Олар тек өткен дәуірдің белгісі ғана емес, бүгінгі ұлттық бірегейлікті сақтаудың маңызды құралы. Ұлттық киімдерді насихаттау – қазақ мәдениетінің дамуына және ұлттың тарихи жадының сақталуына үлес қосады.
Пайдаланылған әдебиеттер
- Арғынбаев Х. «Қазақтың киім мәдениеті».
- Әбілова З. «Қазақтың ұлттық киімдері».
- Назарбаев Н.Ә. «Мәдени мұра бағдарламасы».