ЖРВИ (Жедел респираторлық вирустық инфекциялар) – тыныс алу жолдарына әсер ететін, вирус тудыратын аурулар тобы. Бұл аурулар көбінесе суық кезеңдерде таралып, көптеген адамдарға жұғып, кеңінен таралады. ЖРВИ инфекцияларының көбі жеңіл өтсе де, кейде асқынулар пайда болуы мүмкін, әсіресе балаларда, қарттарда және иммунитеті төмен адамдарда.
ЖРВИ-дің себептері
ЖРВИ көбінесе вирустардан туындайды. Оның ішінде:
- Риновирус — ең көп таралған вирустардың бірі. Бұл вирус әдетте тұмау сияқты жеңіл белгілерге себеп болады.
- Грипп вирусы — бұл вирустар тұмауға ұқсас ауруларды туындатады, бірақ оның белгілері әлдеқайда ауыр болуы мүмкін.
- Коронавирус — адамда тыныс алу жолдарының ауруларын туғызатын вирус, соңғы жылдары COVID-19 пандемиясының таралуына себеп болды.
- Аденовирус — бұл вирус суық тию белгілерінен басқа, асқазан-ішек жолдарын да зақымдай алады.
- Парагрипп вирусы — жиі балаларда кездесетін вирус, ол жоғарғы тыныс жолдарының ауруларын тудырады.
ЖРВИ-дің белгілері мен белгілері
ЖРВИ-дің белгілері вирусқа байланысты әртүрлі болуы мүмкін, бірақ әдетте келесі белгілермен сипатталады:
- Жоғары температура
- Жөтел, тамақ ауруы
- Мұрынның бітуі немесе ағуы
- Қалтырау, жалпы әлсіздік
- Бас ауруы
- Аздаған бұлшықет аурулары
- Кейде көздің жас ағуы немесе қышуы
ЖРВИ-дің таралу жолдары
ЖРВИ көбінесе ауа арқылы жұғады. Инфекция көздері — науқас адамдардың жөтелуінен, түшкіруінен немесе сөйлескен кезде ауаға таралған вирус бөлшектері. Сонымен қатар, вирустар науқас адамның қолы арқылы да таралуы мүмкін, сондықтан қолмен байланыс жасағанда жұғу қаупі бар.
ЖРВИ-дің алдын алу және емдеу
ЖРВИ-дің алдын алу үшін:
- Гигиена — қолды жиі жуу, көзге, мұрынға және ауызға қолмен тимеу.
- Қоғамдық орындарда қорғау құралдарын пайдалану — маска кию, әсіресе вирустар көп таралатын маусымда.
- Вакцинация — тұмау немесе басқа вирустық инфекцияларға қарсы вакциналар алу.
- Дұрыс тамақтану — иммунитетті нығайту үшін дәрумендер мен пайдалы тағамдармен қоректену.
Емдеу шаралары:
- ЖРВИ симптомдарын жеңілдету үшін жеңіл дәрілер (жөтелді басатын, температураны түсіретін дәрілер) пайдалану.
- Көп сұйықтық ішу және төсекте демалу.
- Антибиотиктер ЖРВИ-ді емдеуде қолданылмайды, себебі бұл аурулар вирустардан туындайды, ал антибиотиктер тек бактериялық инфекцияларға қарсы тиімді.
- Кей жағдайларда дәрігердің тағайындауы бойынша вирусқа қарсы дәрілерді қолдануға болады.
Қорытынды
ЖРВИ — көп таралған аурулардың бірі. Оның алдын алу және емдеу шаралары өте маңызды. Вирустар әртүрлі симптомдармен көрінсе де, дұрыс емделу мен алдын алу шаралары арқылы бұл ауруларды жеңуге болады. ЖРВИ инфекциясының таралуын болдырмау үшін гигиенаны сақтау және денсаулықты нығайту маңызды.