Қазақ тарихы көптеген ұлы тұлғалармен, саяси қайраткерлермен, батырлармен, ғалымдармен және мәдениет қайраткерлерімен толы. Бұл тұлғалар өз халқының тағдырына үлкен ықпал жасап, ұлттық мемлекеттілікті сақтау, мәдениетті дамыту, ғылым мен өнерде жетістіктерге жету жолында ерен еңбек еткен. Қазақтың тарихында болған кейбір ұлы тұлғалар төменде келтірілген.
1. Әбілқайыр хан
Әбілқайыр хан (1693-1748) — Қазақ хандығының ұлы мемлекет қайраткері және әскери қолбасшысы. Ол қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресін басқарды және қазақтың батыс аймағында ықпалын нығайтты. Әбілқайыр ханның саяси және әскери шеберлігі қазақ халқының тәуелсіздігін сақтап қалуда маңызды рөл атқарды.
2. Кенесары Қасымұлы
Кенесары Қасымұлы (1802-1847) — Қазақстанның соңғы ханы, Ұлт-азаттық көтерілістің жетекшісі. Кенесары хан Ресей империясына қарсы күресіп, қазақ жерінің тұтастығын қорғауға тырысты. Оның көтерілісі қазақ халқының бостандығы мен тәуелсіздігі үшін болған үлкен қақтығыстардың бірі болды. Кенесарының ерлігі мен күресі қазақ халқының тәуелсіздік жолындағы күресінің символы болып қала берді.
3. Төле би
Төле би (1663-1756) — қазақ халқының атақты биі, қазақтың шешендік өнері мен әділеттілік саласының өкілі. Ол Қазақ хандығының шекарасын қорғау, ішкі дауларды шешу және әділдік орнату жолында үлкен рөл атқарды. Төле би өз билігімен тек қана қазақтарға емес, бүкіл Түркістан аймағына да танымал болды.
4. Абылай хан
Абылай хан (1711-1781) — Қазақ хандығының ұлы ханы, мемлекет қайраткері және қолбасшы. Абылай хан жоңғарлармен болған соғыстарда үлкен жеңістерге жетіп, Қазақ хандығының тәуелсіздігін қорғауға ықпал етті. Ол сонымен қатар қазақтардың Ресей мен Қытай арасындағы дипломатиялық қатынастарын орнатуда маңызды рөл атқарды.
5. Абай Құнанбайұлы
Абай Құнанбайұлы (1845-1904) — қазақтың ұлы ақыны, философы және ағартушысы. Абайдың шығармалары қазақ әдебиетінің алтын қазынасына айналды. Ол өзінің поэзиясы мен философиялық ойларымен қазақ халқының мәдениетін байытты. Абай сонымен қатар халықтың сана-сезімін, рухани дамуын арттыруға арналған іргелі еңбек жазды.
6. Шоқан Уәлиханов
Шоқан Уәлиханов (1835-1865) — қазақтың ұлы ғалымы, тарихшы, этнограф және жазушы. Шоқанның зерттеулері мен жазбалары қазақ халқының тарихы мен мәдениетінің ғылыми тұрғыдан зерттелуіне үлкен үлес қосты. Ол Алтай, Тянь-Шань және Жетісу өңірлерінің табиғи, этнографиялық және мәдени ерекшеліктерін зерттеп, халықтық зерттеулердің негізін қалады.
7. Мағжан Жұмабаев
Мағжан Жұмабаев (1893-1938) — қазақтың ұлы ақыны, жазушы және қоғамдық қайраткер. Мағжан өз шығармаларында қазақ халқының болашағы мен ұлттық санасын оятуға тырысты. Оның поэзиясы мен прозасы қазақ әдебиетінің маңызды бөлігі болып саналады. Мағжан Жұмабаевтың шығармашылығы қазақтың ұлттық рухын, өнері мен әдебиетін жаңа деңгейге көтерді.
8. Әлихан Бөкейханов
Әлихан Бөкейханов (1870-1937) — қазақтың көрнекті саяси қайраткері, ғалымы, жазушы және қоғам қайраткері. Ол қазақ ұлттық қозғалысының басшысы болып, Ресей империясы мен Кеңес үкіметіне қарсы күресті. Әлихан Бөкейханов «Алаш» партиясын құрып, қазақ мемлекеттілігін сақтау жолында үлкен еңбек етті. Ол қазақтың тәуелсіздігі үшін күресте маңызды орын алады.
9. Қаныш Сәтбаев
Қаныш Сәтбаев (1899-1964) — қазақтың ұлы ғалымы, геолог, академик. Ол Қазақстанның жер қазынасын зерттеу және оны игеруде маңызды рөл атқарды. Қаныш Сәтбаевтың жұмыстарының нәтижесінде Қазақстанда көптеген пайдалы қазбалар табылып, оларды пайдалану арқылы еліміздің экономикасы дамыды. Ол өз кезегінде Қазақстанның ғылым мен білім саласын дамытуға үлкен үлес қосты.
10. Роза Бағланова
Роза Бағланова (1922-2011) — қазақтың әйгілі әншісі, қазақ өнерінің шоқ жұлдызы. Оның дауысы мен өнері қазақтың мәдениетіне үлкен әсер етті. Роза Бағланова Қазақстанның мәдениет саласына қосқан еңбегі үшін көптеген марапаттарға ие болды. Ол ұлттық әндер мен халық шығармашылығын әлемге танытуға үлкен үлес қосты.
Қорытынды
Қазақтың тарихында болған ұлы тұлғалар елінің тағдырына, мәдениетіне, әдебиетіне, ғылымына және саяси өміріне елеулі ықпал еткен. Олардың ерліктері мен еңбектері тек қазақ халқының ғана емес, бүкіл Орта Азия мен әлем мәдениетіне үлкен үлес қосқан. Әрбір ұлы тұлға өз кезеңінде еліміздің дамуына жаңа серпін беріп, бүгінгі ұрпаққа баға жетпес мұра қалдырды.