Тақырыбы: Қазақтың отбасы құндылықтары және дәстүрлері
Кіріспе
Қазақ халқы үшін отбасы – қасиетті ұғым. Отбасы – адам өмірінің негізгі тірегі, ұрпақ жалғастығының, тәлім-тәрбиенің бастауы. Қазақ қоғамында отбасы құндылықтары ғасырлар бойы сақталып, ата-бабадан ұрпаққа беріліп келеді. Үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсету – қазақ отбасының басты қағидаларының бірі.
Негізгі бөлім
1. Қазақ отбасының құрылымы мен рөлі
Қазақ отбасында әрбір мүшенің өз орны, міндеті болған:
- Ата мен әже – отбасының ақылшысы, тәрбие беруші.
- Әке – отбасының тірегі, асыраушысы, қорғаушысы.
- Ана – отбасының берекесі, бала тәрбиесінің басты жауаптысы.
- Балалар – ұрпақ жалғастырушылары, ата-ананың сенімі мен үміті.
Қазақ халқы көпбалалы болуды бақыт деп санаған. Балаларды еңбекке, үлкендерді құрметтеуге, ағайынмен тату болуға үйреткен.
2. Қазақтың отбасы дәстүрлері
Қазақ халқында отбасыға қатысты көптеген дәстүрлер бар:
- Бесікке салу – жаңа туған сәбиді бесікке бөлеп, оған бата беру дәстүрі.
- Тұсау кесу – сәби алғаш қадам басқанда жасалатын рәсім.
- Қыз ұзату және келін түсіру – қазақтың маңызды отбасылық дәстүрлері.
- Шілдехана – жаңа туған нәрестенің дүниеге келуін тойлау.
- Бата беру – отбасыға, жастарға тілек айту, ақ жол тілеу.
3. Қазіргі қазақ отбасындағы құндылықтар
Қазіргі таңда қазақ отбасы дәстүрлері сақталып келеді. Ұлттық тәрбие, үлкенге құрмет, балаға мейірім сияқты құндылықтар әлі де өз маңызын жойған жоқ. Дегенмен, заманауи өмір салты кейбір өзгерістер әкелуде. Кейбір жастар батыстық мәдениетке бет бұрып, дәстүрлі отбасы үлгісінен алыстап барады. Сондықтан ұлттық құндылықтарды сақтау, отбасылық дәстүрлерді жалғастыру – әрбір қазақ азаматының міндеті.
Қорытынды
Қазақтың отбасы – ұлттық руханияттың алтын діңгегі. Отбасылық құндылықтар – халықтың өмір сүру салтын, тәрбиесін, ұлттық болмысын көрсететін басты негіз. Сондықтан әрбір қазақ отбасы дәстүрін сақтап, оны болашақ ұрпаққа жеткізуі керек.